Darłowo to nadmorskie w północno-zachodniej Polsce. Miasto położone jest nad Morzem Bałtyckim, w dolinie rzek Wieprzy i Grabowej, na Pobrzeżu Koszalińskim, na Pomorzu Zachodnim.
Darłowo to miasto poniemieckie (Rügenwalde) z niemiecką historią, ponieważ do 1945 należało do Niemiec i Polski, a w wyniku przesunięcia granic po II wojnie światowej trafiło ostatecznie do Polski.
Przed II wojną światową ok. 8 tys. miasto nosiło nazwę Rügenwalde. Od tej nazwy powstała też nazwa kiełbasy Rügenwalder Teewurst produkowanej przez Rügenwalder Wurstwaren AG (RŰWAG). Miasto wyspecjalizowało się w produkcji mięs różnego gatunku i wszelkiego rodzaju kiełbas, przez co znalazło się w czołówce eksporterów prowincji pomorskiej poza granice Niemiec. Specjały produkowane według przedwojennych darłowskich receptur są do dziś dostępne w handlu niemieckim., przed wojną produkowana w Darłowie, a po wojnie w Niemczech zachodnich, wyłącznie przez firmy wywodzące z Darłowa.
Do dzisiaj w Darłowie żyją osoby, które znają i pamiętają członków rodziny zakładów mięsnych, którzy po II wojnie światowej wyjechali do Niemiec tam prowadząc działalność masarską.
Darłowo w XIII w. było związane w różnych okresach z Pomorzem Zachodnim bądź Wschodnim. Znajdowało się pod władzą księcia gdańskiego Świętopełka II, a od 1269 znalazło się we władaniu księcia szczecińskiego Barnima I, który w kolejnym roku oddał miasto w zastaw księciu rugijskiemu Wisławowi II. Ten z kolei w 1271 nadał prawa miejskie lubeckie. W 1275 książę gdański Mściwoj II ponownie włączył miasto do księstwa gdańskiego, a po jego śmierci w 1294 na mocy układu w Kępnie z 1282 Darłowo wraz z całym ówczesnym Pomorzem Gdańskim zostało ponownie scalone z Polską. W 1297 miasto najechał i zniszczył książę wołogoski Bogusław IV.
Polska straciła Darłowo w 1308, zagrabione przez Brandenburczyków. Na mocy traktatu pokojowego z 1317 Brandenburgia odstąpiła miasto i okolicę zachodniopomorskim księciom wołogoskim z dynastii Gryfitów. W 1352 książę wołogoski Bogusław V, zięć polskiego króla Kazimierza Wielkiego rozpoczął budowę zamku książęcego, na ten okres datuje się też początek współpracy z Hanzą. W 1368 Darłowo zostało częścią księstwa słupskiego, a jego pierwszym księciem został dotychczasowy książę wołogoski Bogusław V. Od 1390 wraz z księstwem słupskim ponownie pod zwierzchnictwem polskim jako lenno Korony Polskiej. Książę Bogusław VIII bezskutecznie próbował skierować polski handel bałtycki do portu w Darłowie. W XIV w. powstał darłowski kościół Mariacki, którego budowę zapoczątkowali Święcowie, a wieżę ufundował książę Bogusław VIII.
W 1382 w Darłowie urodził się Eryk Pomorski, znany potem jako król Norwegii Eryk III i król Danii Eryk VII oraz król Szwecji. Po detronizacji kolejno ze wszystkich tronów, wrócił do Darłowa i zaczął rozbudowywać miasto; tu został pochowany. Kolejnym władcą zasłużonym dla Darłowa i całego Pomorza Zachodniego był Bogusław X Wielki, który zjednoczył region w jedno księstwo ze stolicą w Szczecinie.
Szlak historyczny w Darłowie obejmuje historyczne zabytki i miejsca związane z królewską historią miasta, takie jak Zamek Książąt Pomorskich, Kościół Mariacki oraz stare miasto. Warto odwiedzić także Darłówko, nadmorską część miasta, gdzie narodził się i spędził ostatnie lata swojego życia król Danii, Szwecji i Norwegii, Eryk Pomorski.
Ciekawym zabytkiem jest Kościół pw. św. Gertrudy z przepięknym zabytkowym wnętrzem i organami oraz otaczającym go cmentarzem. Na początku obecny kościół pełnił rolę kaplicy. Budowla reprezentuje styl skandynawskiego gotyku na planie sześciokątu, z zewnętrznym dwunastokątnym obejściem. Całość przykryta jest dwunastospadowym namiotowym dachem pokrytym gontem. Na środku dachu znajduje się sześcioboczna wieżyczka zwieńczona wysokim, ostrosłupowym hełmem z kulą krzyżem i kogutem. We wnętrzu gwieździste sklepienie kościoła ozdabiają freski św. Gertrudy będącej patronką żeglarzy oraz godła cechu szewców i piwowarów. Okna tego nietypowego kościoła wzorowane są na ówczesnych bulajach statków.
Innym godnym uwagi obiektem jest kościół pw. Świętego Jerzego, który początkowo pełnił funkcje szpitala: szpital św. Jurgena - dla trędowatych i Ducha Świętego. Z tego względu podczas jego budowy znajdował się poza murami miejskimi. Do dzisiaj jego wnętrze zadziwia skromnością i prostotą jakby oddając historię tego miejsca i dawny klimat.
Brama Wysoka inaczej Kamienna w Darłowie to zabytkowa brama miejska, zbudowana w XIV wieku. 25 maja 1955 roku wraz z pozostałością murów obronnych została wpisana do rejestru zabytków.
Stanowi część nieistniejących już murów miejskich, po których pozostałością jest nazwa i półokrągły kształt ulicy Wałowej. Jest jedyną zachowaną spośród czterech bram miejskich Darłowa. Znajduje się ok. 120 metrów na północ od głównego rynku miasta – Placu Tadeusza Kościuszki. Prowadzi do niej dzisiejsza ulica Powstańców Warszawskich. Pełniła funkcję obronną, reprezentacyjną i obserwacyjną.
Brama zbudowana jest na planie kwadratu. Posiada cztery kondygnacje. Większość cegieł ułożono w wątku wendyjskim. W górnej części zastosowano młodszy chronologicznie układ gotycki. Posiada prześwit wieńczony ostrołukiem. Budynek zdobią wysokie blendy i małe, ostrołukowe okna. Wieńczy go czterospadowy dach namiotowy. W jego wnętrzu zachowały się otwory strzelnicze. Od strony północnej bramę wzmacniają skarpy. Brama była wielokrotnie przebudowywana. Jej obecny kształt został nadany remontem z 1732 roku, o czym świadczą układające się w tę datę żelazne pręty na elewacji.
Zamek Książąt Pomorskich w Darłowie to jedyny w Polsce nadmorski gotycki zamek wybudowany na planie zbliżonym do kwadratu z wieżą wysokości 24 metrów. Budowę zamku rozpoczęto w 1352 za panowania Bogusława V, na ten okres datuje się też początek współpracy miasta z Hanzą. W XVIII i XIX w. w zamku znajdowały się magazyny, szpital, sąd i więzienie, od 1930 muzeum. W latach 1449–1459 zamek został przebudowany przez Eryka Pomorskiego z wzmocnieniem funkcji obronnych na wzór wcześniejszej siedziby księcia, zamku Kronborg. Zamek założono na sztucznej wyspie powstałej między Wieprzą a Kanałem Młyńskim. Wzniesiony został z cegły na planie prostokąta o wymiarach 31 × 35 m. Posiadał dwie bramy: jedną w wysokiej wieży wysuniętej na południowo-wschodnią część miasta, drugą w murze północno-zachodnim z podwójnym przelotem dla pieszych i pojazdów, która prowadziła do miasta. Na dziedzińcu zamkowym znajduje się symboliczna figurka gołębia. Historia złotego gołębia wiąże się z królem Erykiem Pomorskim. Król, żyjąc w ostatnich latach na zamku, zabrał ze sobą do grobu jedynie złoty gołąb, który pozostał mu z pirackich łupów. Po pożarze w 1734 roku i otwarciu sarkofagu, złoty gołąb został przekazany do Berlina.
Eryk Pomorski żył w latach 1382–1459 pochodził z dynastii Gryfitów, która zdobyła tron Danii, Szwecji i Norwegii. Po zdetronizowaniu z powodu autorytarnych rządów, osiadł w swojej rodzinnej miejscowości Darłowie, gdzie zmarł i został pochowany w Klasztorze Franciszkanów.
Na płycie darłowskiego rynku znajduje się legendarna Fontanna Rybaka od 1919 roku. Rzeźba została wykonana przez sławieńskiego rzeźbiarza Wilhelma Grossa jako pomnik ku czci ludzi morza. Fundatorem fontanny był najbogatszy darłowski armator – z rodziny Hemptenmacherów, którego dom usytuowany jest na skrzyżowaniu ul. Powstańców Warszawskich z ul. Rynkową. Na fontannie na uwagę zasługują cztery spiżowe tablice obrazujące sceny z życia dawnych mieszkańców Darłowa. Relief od strony Ratusza pokazuje rycerza z mieczem u boku, przedstawiciela nadającego osadzie prawa miejskie. Wskazuje on rolnikom jaki teren obejmie miasto, a siedzący skryba opisuje to historyczne wydarzenie. Są tu też pierwsi budowniczy miasta, którzy kopią fosę i usypują wały miejskie. W dali widać morze.
Relief od północy pokazuje szkutników budujących żaglowy, dwumasztowy statek handlowy w darłowskiej stoczni. W dali widać mieszczańskie kamieniczki. Darłowo słynęło z budowy solidnych statków już od XIV wieku, które umożliwiały handel morski i wyprawy do Skanni po solone ryby.
Relief umieszczony na wschodniej stronie przedstawia holka, który wywodzi się z dużej hanzeatyckiej kogi. Ten trójmasztowy holk miał poszycie karawelowe, dwa żagle rejowe i jeden łaciński. Miał także powiększony kasztel na dziobie i rufie. Był często używany w Europie Północnej. W dłoni rybak trzyma sieć.
Zdjęcia: Kinga About Moments in Life - Podróże i Życie
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz