poniedziałek, 10 listopada 2025

Nadbałtycki Kołobrzeg

Kołobrzeg to miasto znajdujące się w północnej części województwa zachodniopomorskiego, siedziba powiatu kołobrzeskiego oraz gminy wiejskiej Kołobrzeg, u ujścia Parsęty do Morza Bałtyckiego.


W ujściu rzeki znajduje się port morski z funkcjami: handlową, pasażerską, rybacką i jachtową. W mieście i okolicach występują źródła wody mineralnej, solanki oraz pokłady borowiny. W Kołobrzegu leczy się głównie choroby górnych dróg oddechowych, krążenia i choroby stawów.
Strefa Pobrzeże Południowo - bałtyckie charakteryzuje się zatorfionymi dolinami przymorskimi, wydmami z roślinnością piaskową oraz płaskimi płatami pomorskiej moreny dennej i wzgórzami moreny czołowej zajętymi przez lasy. Charakterystyczną roślinnością tej krainy są torfowiska wrzosowiskowe oraz lasy bukowe i mieszane, olszyny, wilgotne bory sosnowe i lasy sosnowo -mieszane. Osobliwościami florystycznymi tych lasów są: jarząb szwedzki i wiciokrzew pomorski.

Jednym z nadmorskich obiektów jest kołobrzeskie molo, które ma długość 220 metrów i jest najdłuższym żelbetowym molem w Polsce. Kolejnym charakterystycznym obiektem dla tego nadmorskiego miasta jest latarnia morska wybudowana w 1946 r. na miejscu poprzedniej wysadzonej w marcu 1945 r. przez wojska niemieckie. Wzdłuż kołobrzeskiej plaży zbudowano Bulwar Jana Szymańskiego.  Na uwagę zasługuje też pomnik kochanków i okazały neogotycki Ratusz znajdujący się w zasadzie w centrum miasta oraz gotycka Bazylika konkatedralna Wniebowzięcia NMP .

Historycznie Kołobrzeg leży na Pomorzu Zachodnim, gdzie związany był z biskupim księstwem kamieńskim. Od 1815 roku w rejencji koszalińskiej, w prowincji Pomorze. W 1946 r. Kołobrzeg włączono do województwa szczecińskiego. W latach 1950–1975 należał do województwa koszalińskiego (dużego), a w 1975–1998 woj. koszalińskiego (małego). Na terenie Ziemi Kołobrzeskiej ślady obecności człowieka sięgają schyłku epoki lodowcowej – około 9 tys. lat p.n.e. – kiedy pojawiły się tu grupy łowców reniferów. W okresie mezolitu (8000–4000 p.n.e.) rozwijały się społeczności łowiecko-zbierackie, które z czasem adaptowały nowe elementy gospodarki rolniczej, przyniesione przez ludność neolityczną z południa. Około 5 tys. lat p.n.e. w środkowym pasie Pomorza zaczęli osiedlać się pierwsi rolnicy i hodowcy. W 1653 miasto przejęła Brandenburgia, zamieniając je w twierdzę. Od tego czasu miasto wyczerpane wojną trzydziestoletnią i peryferyzacją zaczęło podupadać. W 1761 podczas wojny siedmioletniej miasto zdobyli Rosjanie. W 1807 twierdzę Kołobrzeg, w języku niemieckim: Festung Kolberg, oblegały wojska napoleońskie. Polskie oddziały na Kołobrzeg prowadził płk Sułkowski. Komendantem twierdzy był hrabia pruski, major Gneisenau. Miasto broniło się aż do podpisania traktatu pokojowego w Tylży, który zakończył wojnę. Wydarzenie to urosło w Prusach do rangi legendy. Major Gneisenau otrzymał awans na podpułkownika i zyskał sławę jako dowódca.

W 1830 powstał pierwszy zakład kąpieli solankowych.

W 1859 Kołobrzeg uzyskał połączenie kolejowe ze Szczecinem i Gdańskiem. Szybki rozwój uzdrowiska nastąpił po utraceniu przez miasto statusu twierdzy. W 1899 został otwarty dom zdrojowy Strandschloß. W 1911 miasto uzyskało rangę kurortu. W czasie I wojny światowej Kołobrzeg wraz ze swoimi sanatoriami i domami wypoczynkowymi przekształcił się w wielki szpital wojskowy. 12 lutego 1919 Kołobrzeg stał się kwaterą główną naczelnego dowództwa armii niemieckiej z feldmarszałkiem Hindenburgiem na czele.

W 1920 roku miasto zostało wyłączone z powiatu Kolberg-Körlin, stając się odtąd powiatem grodzkim w rejencji koszalińskiej. Po 14 dniach walki, 18 marca 1945 Kołobrzeg został zdobyty przez I Armię Wojska Polskiego pod dowództwem gen. Stanisława Popławskiego i wojska I Frontu Białoruskiego pod dowództwem marszałka Gieorgija Żukowa. Szczególnie ciężkie walki prowadzono o koszary w południowo-zachodniej części miasta, Stare Miasto, parowozownię. Punktem zwrotnym było ściągnięcie ze zdobytego wcześniej Koszalina baterii katiusz, po 60 seriach wystrzelonych w kolegiatę (960 rakiet) została ona zniszczona, a oddziały polskie mogły wejść do śródmieścia. Ostatnim punktem oporu Niemców był Fort Ujście, na którym obecnie stoi wieża latarni morskiej. Część żołnierzy niemieckich, jak też 70 tys. cywili zdołano ewakuować drogą morską do Świnoujścia. Poległo 2300 żołnierzy niemieckich. 18 marca 1945 roku odbyły się w Kołobrzegu zaślubiny Polski z morzem. Obrzędu tego dokonał żołnierz – kapral Franciszek Niewidziajło (w 1963 roku wzniesiono przy Alei Nadmorskiej Pomnik Zaślubin Polski z Morzem)





















 Zdjęcia: Kinga About Moments in Life - Podróże i Życie

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz